Türk Mutfağının Vazgeçilmezi Aşure, Faydaları İle Şaşırtıyor

Türk Mutfağının Vazgeçilmezi Aşure, Faydaları İle Şaşırtıyor

Farklı yiyeceklerin bir arada bulunduğu benzersiz tatlı aşure; bakliyat, yemiş ve meyvelerin beklenmeyen lezzetiyle kendine hayran bırakıyor. Hem farklı dinlerde hem de Anadolu kültüründe önemli yeri olan aşureyi yakından tanıyabilirsiniz.

 

Paylaşma Geleneğinin Sembolü: Aşure

Aşure, adını muharrem ayının 10'u ile 20'si arası dağıtılma geleneğinden alıyor. Aşr, Arapçada 10 anlamına geliyor. Asırlardır süren geleneği ile aşure yardımlaşmanın, dayanışmanın ve paylaşmanın geleneksel göstergesi olarak biliniyor. İslam dini gibi diğer ilahi dinlerde de kutsanan yiyecek, onlarca yiyeceğin bir araya getirilmesinden oluşuyor. Malzemeler arasında buğday, nohut, kayısı, ceviz, fasulye, üzüm, incir gibi yiyecekler sayılabiliyor. Kaynatılarak yapılan yiyecek, bereketi ile sofralara tat getiriyor. Komşularla, yoksullarla paylaşılan aşurelerin yapıldığı günlerde bazı inançlara göre oruç da tutuluyor.

 

Aşure Nasıl Ortaya Çıktı?

Aşurenin ortaya çıkışı ile ilgili farklı hikayeler anlatılsa da en kabul görev rivayet Nuh Tufanı'na dayanıyor. Nuh peygamberin gemisinin inananlarla beraber büyük tufandan kurtulması sonrası gemide kalan yiyeceklerle yapılıyor. Muharrem ayında gerçekleşen bu olayın yanı sıra, o ayda olan diğer olayların da anılması için aşure bir sembol haline geliyor. İbrahim peygamberin Nemrut ateşinden kurtulması, Hz. Yakup'un oğluna kavuşması, Musa peygamberin Firavun'un zulmüne son vermesi, Hz. Adem'in tövbesinin kabul edilmesi, Hz. Hüseyin'in şehit olması gibi olaylar aşure ile anılıyor. Aşure içinde en az 12 malzeme kullanılıyor. 12 malzemenin aynı gün şehit düşen 12 imama ithaf edildiği biliniyor.

 

Farklı Kültürler Bir Kasede

Dostluğa, sevgiye, paylaşmaya adanan aşureler, Ermeniler tarafından Noel zamanında pişiriliyor. Onlar aşureye Anuş Abur adını veriyor.

Rumlar, koliva adını verdiği aşureleri oruç günlerinde tüketiyor.

Osmanlıda aşurelerin geniş ağızlı porselen ibriklerle ikram edildiği biliniyor.

Aşure günü, İslamiyet öncesinde oruç geleneği ile eş tutuluyor. İslamiyetin yayılması ile oruç geleneği de aşure ritüeli de devam ediyor.

Musevi inancında aşure ağaç dikme bayramı olan Tu Bişvat gününde pişiriliyor. Ocak sonu ya da şubat başına denk gelen Şevat ayının 15'inde aşure pişiriliyor.

Türkiye'de sıklıkla yapılan aşurenin içindeki malzemeler her yörede değişiklik gösteriyor. Isparta, Muğla, Ordu, Malatya, Tunceli gibi illerde farklı aşurelere rastlayabilirsiniz. Kiminde pekmez kullanılırken,kiminde börülce, mısır, susam gibi yiyeceklerle diğer yörelerden ayrılıyor.

Aşurenin Faydaları

Aşure, yüzyıllardır şifasıyla sofralarda yer alıyor. Öyle ki birçok ülkede, aşure dualarla önce hastalara ve çocuklara yediriliyor. Hatta artan aşurelerin meyve ağaçlarının dibine dökülmesi geleneği de bulunuyor.Aşure öyle faydalı görülüyor ki, bu sayede meyve ağacının bile bereketleneceğine inanılıyor.

 

Aşure içindeki farklı malzemeler sayesinde bol vitamin ve mineral sunuyor, bağışıklığı kuvvetlendiriyor. A, C, E, B gibi vitaminler,çinko, demir gibi mineraller aşure içinde yer alıyor.

Doymuş yağ oranı düşük olan yiyecek kolesterol içermiyor.Kalp damar sağlığının korunmasına yardım ediyor.

Antioksidan etki gösteriyor.

Büyümeyi destekliyor.

Annelerin sütünün artmasını sağlıyor.

İyi bir enerji kaynağı olarak görülüyor.

Kabızlığa iyi geliyor, sindirimi destekliyor.

 

Kaynak:

https://www.acibademhayat.com/asurenin-sagliginiza-7-faydasi

https://www.mynet.com/tarihi-insanlik-kadar-eski-hosgorunun-simgesi-asurenin-hikayesi-1175869-myyemek

https://www.biymed.com/forum/paylasim-platformu/asure-gunu-nasil-olusmustur-26992.html

http://www.gazetevatan.com/engin-akin-725896-yazar-yazisi-asure--farkli-kulturler-ayni-k-sede/

https://www.kulturportali.gov.tr/portal/asure